Route of Saints – Adelbert

Heiligen Februari

“Dus jullie Friezen denken dat deze eikenboom heilig is.” Er zijn veel mensen in het Noordhollandse Heiloo om de monnik komen staan, die bij de grote dikke eik staat, de boom die voor hen veel betekent. “Dus jullie denken,” gaat de Engelse prediker Adelbert verder, “jullie denken vast wel dat ik door de toorn van Wodan getroffen zal worden als ik deze eik omhak.” De mensen deinzen terug. Deze vreemdeling is gek geworden. Hij wil vernietigen wat hen samenbindt, de boom waar ze samenkomen om volksvergaderingen te houden. Maar ver zal hij niet komen. Na de eerste houw met zijn bijl zal hun God Donar sturen… “Dus jullie denken dat Donar mij met donder en bliksem zal treffen, dat denken jullie toch?” Het hele dorp is nu uitgelopen. Iedereen staat in een kring van angst om die ene man heen, die man met de bijl. “Maar er is maar één manier om daar achter te komen, niet? Deze manier!”

Dan begint de man, die met Willibrord naar de lage landen is gekomen, en die het Kennemerland doortrekt om de mensen te bekeren, dan begint die rossig bebaarde reus het gevecht met de Wodansboom. Eén houw, twee houwen, drie houwen…als zweepslagen komt het klievende geluid van de bijl op de omstanders neer. En dan zien ze tot hun ontsteltenis de boom wankelen, en met veel geraas vallen. En Adelbert, hij staat er nog, en hij triomfeert. Hij heft zijn handen ten hemel, en roept: kom dan als je er bent, Wodan, kom dan?!”

Maar Wodan komt niet. En de dorpelingen laten zich massaal bekeren want hun God heeft het duidelijk afgelegd tegen de God van Adelbert, de man die koning was op het Angelsaksische eiland en zijn rijk achter zich heeft gelaten om het geloof te verkondigen. Ze laten zich bekeren, en staan het toe, dat hij meer bomen omhakt, en briesend hun afgodsbeelden bestormt. Tenslotte zijn de goden van de Germanen niets anders dan duivels, die vernietigd moesten worden. De duin- en moerasbewoners buigen voor de religieuze imperialisten, al zal ergens de woede blijven sluimeren. En soms tot een explosie leiden, bijvoorbeeld in het Friese Dokkum, waar Bonifatius, na een heidens doopfeest te hebben verstoord, door woedende dorpelingen om het leven wordt gebracht. Zijn collega Adelbert is fortuinlijker. Hij sluit, na een leven van briesende bekeringen in West-Friesland, de ogen definitief in Heiloo. Zijn lichaam zal na zijn dood in 715 worden overgebracht naar Egmond. Op de plaats waar hij eerst begraven lag ontspringt nu een bron met geneeskrachtig water. Elk jaar komen de pelgrims er samen, net als in de inmiddels gebouwde Adelbrechtsabdij van Egmond, tot daar een eind aan komt met de opkomst van het protestantisme. Wie er vandaag gaat kijken treft er hooguit nog een enkele verdwaalde katholiek.

 

Share This

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *