Soms schijnt het warmste licht waar het het allerdonkerst is. De hel bestaat en in 1856 heet hij Batavia. Een melaatsendorp in Suriname, aan drie kanten begrensd door een ondoordringbaar oerwoud, aan de voorkant door een brede rivier. Ontvluchten is onmogelijk voor de godvergeten bannelingen, die elkaar verplegen omdat niemand anders het wil doen. Behalve dan die zoon van een wever uit Tilburg, geboren op 27 oktober 1809. Petrus Donders, wie ben je eigenlijk? Al je vriendjes speelden buiten, aan de Heikant, maar jij zat, 12 jaar nog maar, achter je weefgetouw te dromen dat je priester zou worden. Hoe gaat dat Peerke? Wordt je op een nacht geroepen, of brandde er al sinds je je kunt heugen een allesverterend vuur van binnen? Waarom was jij de enige, toen die monseigneur uit Suriname priesters kwam zoeken? Ondanks de hopeloze situatie die hij schetste, de ellende van de slaven, de hel van de melaatsen? De enige die zijn hand opstak?
Een verlaten plantage aan de Coppename-rivier. De hel is twee dagreizen varen per korjaal. Ziek zwart slavenvlees, afgrijselijke wonden, misvormde lichamen of wat daar nog voor door moet gaan. De melaatsen liggen in hun hutten op de grond en iedereen die hen zou zien zou alleen maar kunnen schateren van het huilen om deze uitwas van God’’s schepping. Behalve die ene witte man, die elke ochtend om 5 uur op staat, de kinderen les geeft, de zieken verzorgt en bemoedigt, de stervenden op hun dood voorbereidt en de doden begraaft. Die ’s nachts op de planken vloer slaapt en elke avond vele uren bidt, op het kerkhof, de armen uitgestrekt voor het grote kruis dat daar is opgericht. 27 jaar lang. Iemand moet het toch doen?
Op 31 december houdt Peerke Donders een preek over het zalig uiteinde die niet lang daarna in vervulling zal gaan. Want midden in de nacht krijgt hij hevige pijnen, een acute nierontsteking. Op 12 januari, als men hem vraagt hoe het gaat, zegt hij: “Ik heb niet te klagen. Heb nog een weinig geduld met mij want vrijdagmiddag om 3 uur zal ik sterven.” Twee dagen overleed Petrus Donders inderdaad, op vrijdag 14 januari 1887, tot het laatste moment in stilte biddend. Vandaag precies 115 jaar geleden….
