Hij wordt Petrus Martyr genoemd. Petrus de Martelaar. Een vreemde naam voor een man die zoveel martelaren op zijn geweten heeft dat we, in plaats van zijn naamdag te vieren, beter met een grote boog om hem heen kunnen lopen. O ja, al een jaar na zijn dood werd hij door de paus heilig verklaard. Hij had tenslotte goede zaken gedaan voor een kerk die, desnoods met geweld, haar gelijk wil halen.
Petrus wordt in 1205 geboren in Verona, uit kathaarse ouders. Katharen (later dus ketters) zijn christenen die af willen van de organisatie met het weelderige waterhoofd dat Rome heet; zij willen terug naar de puurheid en bevlogenheid van de christenen van het eerste uur. Voor de meeste Katharen betekent deze opstelling dat hun láátste uur geslagen heeft. Want Rome is niet blij met deze kritische geluiden, van mensen die het geloof zijn oorspronkelijke zuiverheid willen teruggeven – katharen zijn walgelijk zuiver, kuis, geweldloos en vegetarisch – ze houden de paus met zijn kardinalen een spiegel voor waar ze niet in willen kijken. Het antwoord van de Kerk is een machtswoord: er wordt een heilige Kruistocht tegen de Katharen uitgeroepen door paus Innocentius de Tweede. Veel Katharen vluchten naar Zuid-Frankrijk, naar de tolerante multiculturele beschaving die heerst aan het Hof van Toulouse. In 1209 worden bij Carcasonne 400 dorpen weggevaagd…in Beziers worden 20,000 burgers afgeslacht…het Pyreneëenstadje Montsegur wordt in de herfst van 1243 belegerd door 10.000 opgehitste kruisvaarders…de volgende ochtend sterven 207 katharen op de brandstapel. En dat allemaal omdat Rome voor schut was gezet door christenen die iets te zuiver waren in de leer.
Rome had nog een ander wapen in de strijd gegooid: een speciale Orde om ketterij te bestrijden, de Dominicaner Orde. Een verzameling geleerde monniken, die streng genoeg waren in de leer om te kunnen beoordelen of anderen konden voldoen aan hun maatstaven van een goed christen. Petrus van Verona verloochende het kathaarse geloof van zijn ouders toen hij 15 was, besloot te kiezen voor de Kerk van Rome en toe te treden tot de Orde van Dominicanen. Daarna trok hij van dorp naar dorp om het Ware Geloof te prediken. Hij deed dat met zoveel vuur dat elke menigte hem toejuichde…alleen de katharen zagen achter al die bevlogenheid het machtsinstituut, dat inmiddels was overgegaan tot de oprichting van een Inquisitie.
In 1251 krijgt Petrus de leiding van deze Inquisitie voor Noord-Italië. Men zegt dat hij die taak zo rechtvaardig mogelijk probeerde te vervullen, maar wat is recht als de rechter meteen ook de aanklager is, en de verdachte niet eens te horen krijgt waarvan hij wordt beschuldigd? Oprechtheid…bestaat dat wel in een systeem dat op spionage, verklikkerij en gewetensdwang berust?
Gerechtigheid bestond er wel buiten de verhoorzalen en de folterkamers van de Inquisitie: nog geen jaar na zijn benoeming werd Petrus van Verona op een stil bosweggetje tussen Como en Milaan met een bijl en een dolkstoot omgedoopt in Petrus de Martelaar… Petrus Martyr. En zoals gezegd: met erg veel haast werd Petrus nog geen jaar later heilig verklaard. Hij kon dus rechtstreeks naar de hemel, al zal hij daar nog heel wat onderzoekende vragen hebben moeten beantwoorden.
