Kijk eens naar dit glas bier. Het merk staat erop. Brigand. Da’s een geuzennaam. Hoewel het geen geuzenbier is. Tussen 40 en 45 waren Nederland en België bezet door de Duitsers, en toen waren de Fransen onze bondgenoten. Maar in het jaar 1798 liggen de kaarten heel anders. In Frankrijk is Napoleon aan de macht. En niet alleen in Frankrijk. Ook heerst hij in Nederland, dat toen de Bataafse Republiek heette, en de Zuidelijke Nederlanden, met Brabant en Limburg (waar we nu feitelijk zijn). Nederland behoudt een zekere onafhankelijkheid, maar in België wordt de Franse overheersing echt als bezetting gevoeld. De boeren komen in opstand. Zeker als ze door loting het Franse leger in moeten. De jonge lotelingen vluchten de bossen rond Hasselt in. Daar vormen ze een soort guerilla. Door de mensen in Hasselt worden ze Brigands genoemd. Het is marktdag op dinsdag 4 december 1798 als er ineens opvallend veel boeren over de markt lopen met een hooivork onder de jas. Zij laten 3000 Brigands de Luikerpoort binnen die zich in een tel meester maken van de stad. Vanuit Maastricht stuurt het Franse bestuur een formatie ruiters met veldgeschut. Het beleg op 5 december is hevig. Na 6 uur strijd dringen de Fransen via een bres de stad binnen. Straatgevechten dwingen de brigands via de Luikerpoort te vluchten. Bij Klein Lindeke ten zuiden van de stad worden ze ingehaald door de Fransen ruiters. De Brigands hebben gevochten en verloren. De 60 doden krijgen een massagraf. In totaal sneuvelen 300 boeren, 100 worden er gevangen gezet. Op 7 december trekt een fakkeltocht door Brussel. Met gejuich en gezang vieren de Fransen hun overwinning en voeren zij de krijgsgevangenen uit Hasselt, verslagen en uitgehongerd, maar nog steeds trots en ongebroken, door de straten. Honderden zullen nog omkomen in de gevangenissen, tientallen worden ter dood veroordeeld. De Brigands die het overleefd hebben vluchten naar Holland, in de hoop later hun arme Vlaanderen samen met de prins van Oranje van de Fransen te kunnen bevrijden. In 1815 komen de Noordelijke en Zuidelijke Nederlanden inderdaad samen. Maar de tijden blijken veranderd. Vijftien jaar Frans bewind hebben Vlaanderen onherkenbaar veranderd. Er is een franstalige bovenklasse ontstaan die zich met hand en tand verzet tegen herinvoering van het Nederlands. Op de Brigands kijkt men in Vlaanderen neer. Ze worden niet meer gezien als vrijheidsstrijders maar vooral als boeren, als struikrovers. Enkele jaren later vallen de Noordelijke en Zuidelijke Nederlanden alweer uit elkaar. Maar de taalstrijd die eraan ten grondslag ligt, zal België tot op de dag van vandaag gespleten houden.
