Route of Saints – Petrus Damiani

Heiligen Februari

Hij was de laatste strohalm van de Middeleeuwse kerk, Petrus Damiani. De machtige monnik die zei: “De filosofen mogen vragen stellen, maar de theologen geven het antwoord.” De denkers mochten de paden naar de hemel plaveien met hun strenge logica, maar moesten accepteren dat zij vervolgens onder de voet werden gelopen door theologen, die van nature nu eenmaal meer haast hebben om de hemelpoort te bereiken. De theologen kenden de bijbel, de bijbel was Gods woord, God was boven de rede verheven en dus mochten filosofen niet al te lastige vragen stellen.

Hij was de laatste der Mohicanen (of liever gezegd: der Benedictijnen): Petrus Damiani, die in het jaar 1006 werd geboren in een kinderrijk gezin in het Italiaanse Ravenna. Al op jonge leeftijd verliest Petrus zijn ouders, en het is zijn broer Damiani die ervoor zorgt dat Petrus kan gaan studeren, in Parma. Het leven van monnik trekt hem dan al. Al tijdens zijn studententijd maakt hij er een gewoonte van onder zijn kleding een ruwharen boetekleed te dragen. In 1035 ziet Petrus Damiani eindelijk zijn ideaal in vervulling gaan: hij treedt toe tot het Benedictijner klooster in Perugia, eerst als monnik, later als prior. Het is een streng klooster waar voor het eerst monniken gegeseld worden bij wijze van algehele boetedoening. Petrus Damiani gaat daarin het verst: hij geselt zichzelf regelmatig zo lang dat hij er zware hoofdpijn aan overhoudt. Zo recht is hij in de leer dat paus Stephanus de Negende hem naar Rome haalt en hem daar benoemd tot kardinaal-bisschop. Maar Petrus blijkt letterlijk Roomser dan de paus, en trekt krachtig ten strijde tegen misbruiken in de kerk, zoals het huwen van bisschoppen en de handel in kerkelijke baantjes. In 1061 schrijft hij een brief op poten aan Paus Alexander de Tweede. Hij heeft de Bisschop van Florence schaak had zien spelen in een herberg, waar hij overnachtte. De gevolgen zijn rampzalig voor het edele spel. Twee eeuwen lang blijft het verboden, in eerste instantie alleen voor priesters, later voor iedereen. Maar het wordt het verhaal van de bekende Verboden vruchten. Priesters en prelaten zijn niet meer achter het schaakbord weg te slaan, zeker als het verbod eindelijk weer wordt opgeheven.

Petrus Damiani sterft op 21 februari 1072 op zijn terugreis van Ravenna naar Rome. Hij wordt door paus Leo XII tot kerkleraar verheven. Tot heilige heeft hij het nooit geschopt. Een beetje een kwestie van…eeuwigdurende remise.

Share This

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *